Mô hình kinh doanh là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của một doanh nghiệp. Mô hình được doanh nghiệp lựa chọn sẽ mang lại giá trị lâu dài và bền vững trong tương lai. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản nhất về mô hình kinh doanh. Hãy cùng đọc hết bài viết nhé!
Mô hình kinh doanh là gì?
Mô hình kinh doanh, còn được gọi là mô hình kinh doanh, là một kế hoạch mà doanh nghiệp của bạn phải kiếm tiền. Nó giải thích cách bạn có thể cung cấp giá trị cho khách hàng với chi phí phù hợp. Điều này bao gồm mô tả về sản phẩm hoặc dịch vụ bạn định bán, thị trường mục tiêu của bạn và mọi chi phí bắt buộc.
Các mô hình kinh doanh cho phép các doanh nhân thử nghiệm, kiểm tra và mô hình hóa các cách khác nhau để cấu trúc các dòng chi phí và doanh thu. Đầu tiên, khám phá các mô hình kinh doanh tiềm năng có thể giúp bạn xác định liệu ý tưởng kinh doanh của mình có khả thi hay không, thu hút các nhà đầu tư và hướng dẫn các chiến lược quản lý.
Đối với các doanh nghiệp trưởng thành, nó là cơ sở để xây dựng các dự báo tài chính, thiết lập các mốc quan trọng, và xem xét các kế hoạch kinh doanh.
Tầm quan trọng của mô hình kinh doanh
Mô hình kinh doanh giống như một bản kế hoạch chi tiết thể hiện lộ trình phát triển của doanh nghiệp. Mô hình này cho chúng ta thấy các quyết định của doanh nghiệp và cách doanh nghiệp tạo ra giá trị.
Việc xây dựng một mô hình kinh doanh hoàn chỉnh và có tính cạnh tranh cao giúp các công ty ngày càng phát triển và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Sản phẩm và dịch vụ của bạn có thể dễ dàng bị đối thủ sao chép, nhưng mô hình kinh doanh của bạn thì không. Tạo một mô hình độc đáo cho riêng bạn sẽ khiến đối thủ khó bắt chước bạn.
Thành phần của mô hình kinh doanh
Mô hình kinh doanh đơn giản nhất có thể được chia thành ba phần:
- Mọi thứ cần thiết để tạo ra một sản phẩm như thiết kế, nguyên vật liệu, sản xuất, lao động …
- Mọi thứ bạn cần để bán sản phẩm này: tiếp thị, phân phối, cung cấp dịch vụ và xử lý bán hàng.
- Phương thức thanh toán của khách hàng và phương thức thanh toán: chiến lược giá, phương thức thanh toán, thời gian thanh toán …
Như bạn có thể thấy, một mô hình kinh doanh chỉ là một cuộc khám phá các chi phí và lệ phí bạn có và số tiền bạn có thể tính cho sản phẩm hoặc dịch vụ của mình.
Nó tập hợp mọi thứ được xác định trong phần Cơ hội và Chiến lược của kế hoạch kinh doanh của bạn. Điều này bao gồm thị trường mục tiêu, đề xuất giá trị, chiến dịch bán hàng và tiếp thị của bạn, v.v.
Các mô hình kinh doanh phổ biến
Mô hình sản phẩm đến dịch vụ
Hãy tưởng tượng bạn là chủ một công ty sản xuất xe tay ga. Giả sử bạn cần hàn hai miếng kim loại lại với nhau. Thay vì tự mua máy hàn, bạn có thể nhờ công ty khác hàn các tấm kim loại lại với nhau. Về cơ bản, ví dụ này cho thấy mô hình kinh doanh sản phẩm hoặc dịch vụ hoạt động như thế nào.
Các công ty theo mô hình kinh doanh này cho phép khách hàng mua kết quả hơn là thiết bị phân phối chúng.
Mô hình cho thuê
Theo mô hình kinh doanh cho thuê, các công ty mua sản phẩm từ người bán. Sau đó, công ty cho phép một công ty khác sử dụng giao dịch mua của họ với một khoản phí định kỳ. Thỏa thuận cho thuê là tốt nhất cho các mặt hàng có giá trị cao như sản xuất và thiết bị y tế.
Mô hình nhượng quyền
Trong tất cả các loại mô hình kinh doanh khác nhau, mô hình nhượng quyền thương mại có lẽ là mô hình mà hầu hết mọi người đều quen thuộc – sau tất cả chúng ta đều nhìn thấy các doanh nghiệp trong cuộc sống hàng ngày của mình và có khả năng sẽ đến thăm doanh nghiệp thường xuyên.
Dưới đây là cách hoạt động của nhượng quyền thương mại: Nhượng quyền thương mại là một bản thiết kế kinh doanh đã được thiết lập sẵn mà người mua chỉ cần mua và sao chép.
Bên nhượng quyền hoặc chủ sở hữu ban đầu làm việc với bên nhượng quyền để giúp họ về tài chính, tiếp thị và các hoạt động kinh doanh khác để duy trì hoạt động kinh doanh của họ. Đổi lại, bên nhận quyền trả cho bên nhượng quyền một phần trăm lợi nhuận.
Mô hình phân phối
Công ty đóng vai trò là nhà phân phối có trách nhiệm đưa thành phẩm ra thị trường.
Mô hình của nhà sản xuất
Là một trong những mô hình kinh doanh truyền thống, mô hình nhà sản xuất là khi nhà sản xuất chuyển đổi nguyên liệu thô thành sản phẩm.
Các công ty như Dell Computer Corp. hoặc Hewlett-Packard Co. lắp ráp máy tính với các bộ phận do các công ty khác sản xuất, nhưng chúng vẫn được coi là nhà sản xuất.
Mô hình nhà bán lẻ
Các nhà bán lẻ là mắt xích cuối cùng trong chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp này mua hàng hóa từ các nhà phân phối và bán cho khách hàng với giá đủ để bù đắp chi phí và thu lợi nhuận. Một nhà bán lẻ có thể tập trung vào một thị trường ngách cụ thể, chẳng hạn như đồ dùng nhà bếp hoặc bán nhiều loại sản phẩm.
Các bước xây dựng mô hình kinh doanh
Tùy từng loại sản phẩm, dịch vụ mà có những mô hình kinh doanh khác nhau. Về cơ bản, các bước xây dựng mô hình kinh doanh như sau:
Điều tra và đánh giá nhu cầu của khách hàng
Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc xây dựng mô hình kinh doanh cho một doanh nghiệp. Cần biết đối tượng mục tiêu của bạn là ai? Nhu cầu của họ là gì? Bạn cần làm gì để thu hút khách hàng? Trả lời những câu hỏi này có nghĩa là bạn đã xác định được cơ sở khách hàng mục tiêu và nhu cầu của họ. Từ đó, vạch ra hướng kinh doanh hiệu quả hơn. Chẳng hạn nếu bạn kinh doanh dịch vụ gửi hàng đi Nhật, thì đối tượng mục tiêu của bạn sẽ là các gia đình của du học sinh, người lao động Việt Nam tại Nhật, nhu cầu muốn gửi hàng hóa cho người thân ở Nhật.
Xây dựng ý tưởng kinh doanh dựa trên nhu cầu của khách hàng
Sau khi tìm hiểu và nắm vững nhu cầu, mong muốn của khách hàng, bạn cần tạo ra sản phẩm / dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của họ. Sự cạnh tranh đến từ các đối thủ rất lớn, vì vậy công ty cần tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm để vừa thu hút khách hàng vừa đáp ứng hiệu quả nhu cầu của khách hàng.
Lên ý tưởng cho các kênh kinh doanh
Mỗi kênh kinh doanh là một cách để một công ty thu hút và giao tiếp với khách hàng. Trong mỗi kênh kinh doanh đã được thiết lập, doanh nghiệp cần xác định các chiến lược bao gồm chiến lược định giá, tiếp thị và phân phối để kênh hoạt động hiệu quả nhất.
Lập kế hoạch cho một bài kiểm tra thực tế
Thử nghiệm trước ở các thị trường quy mô nhỏ sẽ giúp các công ty đánh giá tốt nhất tính hiệu quả và khả năng tồn tại trước khi đưa một mô hình kinh doanh vào thực tế. Lập kế hoạch và thử nghiệm giúp bạn kiểm tra chi phí, chất lượng, giá cả và thậm chí các tình huống xấu nhất mà bạn không thể lường trước khi lập kế hoạch trên giấy.
Hoàn thiện mô hình kinh doanh và đưa vào hoạt động
Sau khi vẽ và thử nghiệm thành công, chúng ta cần bắt đầu đưa mô hình vào thực tế. Doanh nghiệp cần chuẩn bị vốn, nhân lực và cơ sở vật chất để tiến hành hoạt động kinh doanh.